Covid-19 pandemisinin getirdiği kapanma ve evden çalışma gibi yeni koşullar, hazırgiyim ürünlerine olan talebi önceki döneme göre azalttı. Buna rağmen yine pandemi dolayısıyla medikal tekstil üretimine artan talep, hazırgiyim ve konfeksiyon sektöründeki ihracat artışında büyük rol oynadı. Ege Giyim Sanayicileri Derneği’nin (EGSD) düzenlediği ve moderatörlüğünü EGSD Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Okay Şimşek’in yaptığı panelde, pandemide tedarik sektörü ele alınırken, katılımcılar sektörün durumu, pazar dengeleri ve ihtiyaçlarına yönelik açıklamalarda bulundu.
Panele katılan Ege Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği (EHKİB) Başkanı Burak Sertbaş; hazırgiyim ve konfeksiyon sektörünün pandemiye rağmen Türkiye genelinde 17,1 milyar dolar ihracat yaparak otomotiv ve kimya sektörlerinin ardından üçüncü büyük sektör olduğunu belirtti. EHKİB olarak ise 1,3 milyar dolar ihracat gerçekleştirerek geçen yılki seviyelerini koruduklarını açıklayan Sertbaş, bunda özellikle medikal ürünlerin payının büyük olduğunu ifade etti.
Türkiye medikal tekstil ihracatı 1,4 milyar dolar
Burak Sertbaş en fazla artışın pandeminin etkisiyle medikal teknik tekstil ürünlerinde gerçekleştiğini açıklayarak; “Türkiye geneli medikal tekstil ihracatımız %2.204 artarak 1,4 milyar dolar olarak gerçekleşti, bu süreçte Ege’den yaptığımız medikal teknik tekstil ihracatı ise 92 milyon dolar oldu. Medikal teknik tekstil ihracatının artışında cerrahi elbiseler ve maskeler asıl payı oluşturdu. Maske ve cerrahi elbise ihracatındaki hibe şartının kaldırılmasıyla medikal tekstil ihracatımızı daha yukarılara çekebiliriz” dedi.
Teknik tekstil ihracat oranında yüzde 76 artış yaşandı
Ege İhracatçı Birlikleri (EİB) Koordinatör Başkanı Jak Eskinazi, Türkiye geneli teknik tekstil ihracatının 2020 yılı Ocak – Aralık döneminde %76 artarak 3 milyar dolara ulaştığını; Ege Bölgesi’nde ise teknik tekstil ihracatının %98 artarak 194 milyon dolara yükseldiğini açıkladı. Eskinazi sözlerini şöyle sürdürdü; “Teknik tekstil ihracatımız ve bu konudaki alt yapı çalışmalarımız artarken 2014 yılında kurduğumuz ve öncelikli çalışma alanları koruyucu, medikal ve sportif teknik tekstiller olan Teknik Tekstiller Araştırma ve Uygulama Merkezi’nin bu süreçte önemi daha da arttı. TEKSMER’in öncelikli alanlarının pandemi sürecinde öne çıkan ürün grupları ile kesişmesi Bölgemiz teknik tekstil üretim ve ihracatı için avantaj sağladı.”
Pazar dengeleri bozuluyor; üretimin, Uzak Doğu ülkelerinden Türkiye’ye kayması bekleniyor
Bu yeniden değerlendirme neticesinde hâlihazırda Uzak Doğu ülkelerinin domine ettiği tekstil ve hazır giyim üretiminin Türkiye’ye kayması beklentisinin oluştuğunu söyleyen Burak Sertbaş, bu beklentide Türkiye’nin stratejik konumu ve üretimdeki yetkinliğinin payının büyük olduğunu belirtti. Sertbaş; “Burada karşımıza çıkan kapasite sorunu olabilir. Bu sorunu aşmanın tek yolu ise yatırım. Öngöremediğimiz kurlar, bizleri yatırım konusunda karar vermede sıkıntıya düşürüyor” şeklinde konuştu.
Düşük kur ve yükselen hammadde fiyatları sektörün ortak problemi
EGSD Yönetim Kurulu Başkanı Hayati Ertuğrul ise yaptığı konuşmada 2020 yılının pandeminin etkisi ile tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de hazır giyim ve tedarik sektöründe beklenmedik etkiler yarattığını dile getirdi. Ertuğrul, haziran ayından sonra ihracat olumlu yönde ivme göstermiş olsa da, ekosistem içerisindeki bir alanda yaşanan sorunların sektörün geneline yansıdığını vurguladı.
Özellikle organik kumaş olmak üzere, her türlü pamuklu, polyester, bambu ve viskon içerikli örme kumaşların temininde ciddi zorluk yaşadıklarını söyleyen Burak Sertbaş, hammadde fiyatlarındaki artışın bazı firmalarda üretimi durma noktasına getirdiğini savundu. Sertbaş, bu süreçte müşterilerden sipariş iptallerinin yaşandığını da kaydetti. Navlun fiyatlarında yaşanan artışların yanı sıra işçilik ve enerji gibi temel girdi maliyetlerindeki artışların da firmaların maliyetlerini arttırdığına dikkati çeken Sertbaş, buna karşın bu artışların ürün fiyatlarına yansıtılamadığını hatırlattı. Sertbaş; “Alıcılar bunu kabul etmiyor. Hammadde fiyatlarında görülen artışlar tedariki zorlaştırırken, doların düşüş trendinde olması ise fiyatta rekabetçiliği zorlar hale geldi” dedi.
Öngörülebilir döviz kuru beklentileri olduğunu dile getiren Jak Eskinazi, konuşmasında hammadde fiyatlarına da değindi. Pamuk fiyatlarının artmaya devam ettiğini, iplik ve kumaş temininde ciddi sıkıntılar yaşandığını açıklayan Eskinazi; “Örneğin, Amerikan pamuğuna uygulanan %3 verginin bu süreçte kaldırılması isabetli bir karar olacaktır” dedi.
Tekstil ve konfeksiyon sektörlerinde pandeminin de etkisiyle teknik tekstil dışında yükselen diğer iki önemli trendin sürdürülebilirlik ve dijitalleşme olduğunu belirten Eskinazi, Ege İhracatçı Birlikleri’nin 2020 yılını “Sürdürülebilirlik Yılı” ilan ettiğini hatırlattı.